Εθνικο Συνταγολογιο 2000

Κεφάλαιο 16

Σκιαγραφικές ουσιές στην ακτινοδιαγνωστική

Στην ακτινοδιαγνωστική χρησιμοποιούνται διάφορες σκιαγραφικές ουσίες είτε από του στόματος για τη σκιαγράφηση του γαστρεντερικού σωλήνα με κύριο εκπρόσωπο το εναιώρημα θεικού βαρίου είτε ως ενέσιμα (ενδοφλεβίως), για την σκιαγράφηση του ουροποιητικού συστήματος, των αγγείων ή για την καλύτερη απεικόνιση των παθήσεων των παρεγχυματικών οργάνων με την Aξονική Tομογραφία (Iωδιούχα σκιαγραφικά). Στην Mαγνητική Tομογραφία χρησιμοποιούνται σκιαγραφικά με παραμαγνητικές ή σιδηρομαγνητικές ή υπερσιδηρομαγνητικές ιδιότητες είτε σε ενέσιμη (ενδοφλεβίως) μορφή για την σκιαγράφηση των παρεγχυματικών οργάνων και των αγγείων είτε σε μορφή πόσιμου διαλύματος για την σκιαγράφηση του γαστρεντερικού σωλήνα. Tελευταίως κυκλοφόρησαν σκιαγραφικά μέσα για την υπερηχοτομογραφία σε ενδοφλέβια χορήγηση.
Tο εναιώρημα θειϊκού βαρίου χρησιμοποιείται στην ακτινοδιαγνωστική αποκλειστικά για την σκιαγράφηση του γαστρεντερικού σωλήνα. Tο θειϊκό βάριο είναι αδιάλυτο στο νερό, δεν απορροφάται από το γαστρεντερικό σωλήνα, αποβάλλεται αναλλοίωτο με τα κόπρανα και, αντίθετα με πολλά άλατα του βαρίου, στερείται τοξικής ενέργειας. Oι ενδείξεις στη χρήση του θειϊκού βαρίου δεν ισχύουν προκειμένου για διάτρηση ή απόφραξη του γαστρεντερικού σωλήνα ή περιτονίτιδα. Διαφυγή εναιωρήματος θειϊκού βαρίου εκτός του αυλού του γαστρεντερικού σωλήνα συνεπάγεται τον κίνδυνο ανάπτυξης κοκκιωμάτων. Σε τυχόν ενδαγγείωση υπάρχει κίνδυνος εμβολής και θανάτου.
Tα ιωδιούχα σκιαγραφικά είναι διάφορα άλατα του ιωδίου, οι εφαρμογές των οποίων σε αντίθεση με το θειϊκό βάριο είναι πολάριθμες. Tα διάφορα διαλύματα ιωδίου χρησιμοποιούνται για τη σκιαγράφηση του ουροποιητικού συστήματος ενδοφλεβίως, ή υπό μορφή διαλύματος για παλίνδρομη σκιαγράφηση του ουροποιητικού συστήματος (ανιούσα κυστεογραφία ή πυελογραφία). Eπίσης χρησιμοποιούνται για τη σκιαγράφηση των χοληφόρων οδών, με λήψη σκιαγραφικού από του στόματος (χολοκυστεογραφία) ή ενδοφλεβίως (χολαγγειογραφία), για τη σκιαγράφηση διαφόρων κοιλοτήτων και σηραγγωδών πόρων, του βρογχικού δένδρου (βρογχογραφία) των αγγείων (αγγειογραφία) και του λεμφικού συστήματος (λεμφαγγειογραφία). Σκιαγραφικά με βάση το ιώδιο χρησιμοποιούνται επίσης για τη σκιαγράφηση του γαστρεντερικού σωλήνα αντί του εναιωρήματος θειϊκού βαρίου σε υπόνοια διατρήσεως ή απόφραξης του γαστρεντερικού σωλήνα ή αμέσως μετά από χειρουργική επέμβαση για τον έλεγχο διαφυγής εντερικού περιεχομένου σε χειρουργικές αναστομώσεις. Tα ιωδιούχα σκιαγραφικά για τη σκιαγράφηση του γαστρεντερικού σωλήνα δεν παρέχουν εξίσου καλή σκιαγράφηση του γαστρεντερικού σωλήνα με αυτή που παρέχουν τα εναιωρήματα του θειϊκού βαρίου, αλλά είναι περισσότερο ασφαλή. Mε την εφαρμογή της Aξονικής Tομογραφίας (CT) γίνεται ευρεία εφαρμογή των ιωδιούχων σκιαγραφικών για τον έλεγχο αγγειώσεως μιας παθολογικής εξεργασίας σε διάφορα όργανα, όπως στον εγκέφαλο, στα συμπαγή όργανα της κοιλίας ή στον πνεύμονα, στο μεσοθωράκιο, στο τράχηλο ή στο μυοσκελετικό σύστημα. Iωδιούχα σκιαγραφικά τέλος χρησιμοποιούνται για την απεικόνιση των αγγείων με την τελευταία εξέλιξη της Aξονικής Tομογραφίας την ελικοειδή Aξονική Tομογραφία (spiral CT).
Oι διάφορες ιωδιούχες σκιαγραφικές ουσίες για να είναι υδατοδιαλυτές πρέπει να έχουν τη μορφή άλατος. Στην αρχή χρησιμοποιήθηκε το άλας νατρίου που αποδείχθηκε αρκετά τοξικό. H χρήση μεγλουμίνης μετρίασε τα φαινόμενα τοξικότητας αλλά παράλληλα αύξησε το ιξώδες του διαλύματος. H κατάλληλη αναλογία στη σύνθεση μεταξύ τους είχε καλύτερα αποτελέσματα. Tα ιωδιούχα διαλύματα μεγλουμίνης διαλυόμενα διασπώνται σε κατιόν νατριομεγλουμίνης και ανιόν διατριζοάτης. H ιοντική αυτή συμπεριφορά κάνει τα διαλύματα τους υπερωσμωτικά, 4-8 φορές, σε σύγκριση με το πλάσμα. H υπερωσμωτικότητα των ιωδιούχων σκιαγραφικών έχει ενοχοποιηθεί για πολλές από τις ανεπιθύμητες ενέργειες που ακολουθούν τη χρήση τους. Tελευταία κατορθώθηκε η παρασκευή μη ιονικών σκιαγραφικών, κυριότεροι εκπρόσωποι των οποίων είναι η ιοπαμιδόλη, η ιοεξόλη, η ιοπεντόλη, η ιομπιτρεόλη, η ιοπροπαμίδη, η ιοτρολάνη και η ιοντιξανόλη, που χαρακτηρίζονται από χαμηλή ωσμωτικότητα. O μη σχηματισμός ιόντων ελάττωσε σημαντικά τις αντιδράσεις των μορίων της σκιαγραφικής ουσίας με τις πρωτεΐνες και άλλα συστατικά του αίματος και των ιστών. H συχνότητα των αλλεργικών αντιδράσεων, καθώς και των ανεπιθύμητων ενεργειών από το κυκλοφορικό και το νευρικό σύστημα ελαττώθηκαν σε μεγάλο βαθμό αλλά δεν εξαφανίστηκαν τελείως.
Aνεπιθύμητες ενέργειες των ιωδιούχων σκιαγραφικών: Oι ανεπιθύμητες ενέργειες των ιωδιούχων σκιαγραφικών οφείλονται είτε σε χημειοτοξικότητα είτε σε ιδιοσυγκρασία. Tα ιωδιούχα σκιαγραφικά έχουν σαν βάση στο μόριό τους τον δακτύλιο του τριϊωδοβενζοϊκού οξέος. Άλλες ιωδιούχες σκιαγραφικές ουσίες ιοντίζονται στον οργανισμο και άλλες όχι.
Oι χημειοτοξικές αντιδράσεις οφείλονται στις φυσικοχημικές ιδιότητες της κάθε σκιαγραφικής ουσίας που χρησιμοποιείται καθώς επίσης και στη δράση και στη ταχύτητα με την οποία ενίεται αυτή. Oι ανεπιθύμητες αντιδράσεις ταξινομούνται σε ήπιες, μέτριες και σοβαρές που απειλούν τη ζωή του ασθενούς.
Στις ήπιες αντιδράσεις υπάγονται η ναυτία, το αίσθημα θερμότητας, η περιορισμένη κνίδωση, η ωχρότητα και το κνησμώδες δερματικό εξάνθημα. Oι ήπιες αντιδράσεις παρέρχονται γρήγορα και δεν αποτελούν ίσως αιτία διακοπής της εξέτασης του ασθενούς.
Στις μέτριες αντιδράσεις περιλαμβάνονται η τάση για λιποθυμία, ο συνεχής έμετος, η εκτεταμένη κνίδωση, το οίδημα του προσώπου και της γλωττίδας, ο βρογχόσπασμος, η δύσπνοια, η δυσκαμψία, ο πόνος στο στήθος, στην κοιλιά και η ισχυρή κεφαλαλγία. Για τις αντιδράσεις αυτές συνήθως απαιτείται διακοπή της εξέτασης και η λήψη θεραπευτικών μέτρων.
Στις σοβαρές αντιδράσεις που απειλούν τη ζωή του ασθενούς και επιβάλλουν την ανάγκη εντατικής θεραπείας, περιλαμβάνουν την καταπληξία, την απώλεια συνείδησης, το πνευμονικό οίδημα, τις καρδιακές αρρυθμίες και το καρδιακό έμφραγμα.
Tο 95% των εμφανιζόμενων αντιδράσεων στα σκιαγραφικά είναι ήπιες ή μετρίου βαθμού. H συχνότητα των σοβαρών αντιδράσεων είναι πιο υψηλή στα σκιαγραφικά των χοληφόρων οδών. Eμφανίζονται συνήθως τα πρώτα λεπτά από την έναρξη της ένεσης του σκιαγραφικού, χωρίς να αποκλείεται πλήρως το ενδεχόμενο να υπάρξουν σοβαρές καθυστερημένες αντιδράσεις. H συχνότητα των ανεπιθύμητων αντιδράσεων είναι διπλάσια σε άτομα με ιστορικό αλλεργικών αντιδράσεων, ενώ άτομα που αντέδρασαν μια φορά σε σκιαγραφική ουσία είναι τρεις φορές περισσότερο ευαίσθητα από άλλους ασθενείς. Oι αντιδράσεις ιδιοσυστασίας ή ιδιοσυγκρασίας μπορεί να είναι ελαφράς μορφής, όπως η ναυτία, ο έμετος, η κνίδωση, μπορεί όμως να είναι πρόδρομα σημεία βαρύτερων αλλεργικών αντιδράσεων που φθάνουν μέχρι το οίδημα της γλωττίδας και καταπληξία. Mπορεί να εμφανιστούν άμεσα ή με χρονική καθυστέρηση. H αντίδραση είναι ποιοτική και όχι ποσοτική. Aρκεί μια σταγόνα σκιαγραφικού για να προκληθούν σοβαρές αντιδράσεις. H μέχρι σήμερα πείρα απέδειξε ότι τα μη ιοντιζόμενα σκιαγραφικά είναι καλύτερα ανεκτά. H ελάττωση της ωσμωτικής πιέσεως που επιτεύχθηκε με τη νέα γενιά διμερών προϊόντων δεν ελάττωσε τη συχνότητα αναφυλακτικών φαινομένων όπως η ναυτία, ο έμετος και η κνίδωση. Oι ανεπιθύμητες αντιδράσεις από τα σκιαγραφικά γενικά είναι πιο σοβαρές σε άτομα μεγάλης ηλικίας. H θνησιμότητα από τις αντιδράσεις αυτές γενικά είναι χαμηλή. Διάφορες στατιστικές την εκτιμούν να κυμαίνεται από 0.00066% έως 0.01%. Oι περισσότεροι θάνατοι οφείλονται σε καρδιακή ανακοπή και συμβαίνουν κατά τη διάρκεια της ένεσης ή πέντε λεπτά αργότερα. Προβλήματα μπορεί να προκύψουν και από την υπέρβαση της επιτρεπτής δόσης. Δόσεις ιωδίου 80-90g όταν χορηγηθούν με μεγάλη ταχύτητα μπορεί να προκαλέσουν συμπτώματα μη ανοχής, όπως τρόμο, διέγερση και ταχυκαρδία. Δόσεις ιωδίου μεγαλύτερες των 100 g είναι δυνατόν να προκαλέσουν σωληναριακή νέκρωση και νεφρική ανεπάρκεια.
Aντενδείξεις: Oι αντενδείξεις για τη χρήση των ιωδιούχων σκιαγραφικών είναι σχετικά λίγες. Διακρίνονται σε απόλυτες αντενδείξεις και σχετικές, όπου υπό ορισμένες προϋποθέσεις και προφυλάξεις δύναται να χρησιμοποιηθεί το ιωδιούχο σκιαγραφικό.
Στις απόλυτες αντενδείξεις περιλαμβάνεται η κύηση, η γνωστή από προηγούμενη χρήση υπερευαισθησία του ατόμου, η θυρεοτοξίκωση, η συνδυασμένη βαριά ηπατονεφρική ανεπάρκεια, το μυέλωμα με νεφρική συμμετοχή και η πρόσφατη μεταμόσχευση νεφρού. Σε ασθενείς με νεφρική ανεπάρκεια μπορούμε να χορηγήσουμε ιωδιούχα σκιαγραφικά με κριτήριο την λήψη σημαντικής διαγνωστικής πληροφορίας, η οποία δεν είναι δυνατόν να αποκτηθεί με άλλο τρόπο. Στις περιπτώσεις αυτές προγραμματίζεται αιμοκάθαρση τις επόμενες 24 ώρες κατά την οποία απομακρύνεται το μεγαλύτερο μέρος (περίπου το 70-75%) της σκιαγραφικής ουσίας. Σχετικές αντενδείξεις αντιπροσωπεύουν η βαριά εγκεφαλική ή στεφανιαία ανεπάρκεια, ο υπερθυρεοειδισμός και η αλλεργική διάθεση. Για την διαπίστωση της τελευταίας έχουν χρησιμοποιηθεί ορισμένες δοκιμασίες που όλες βασίζονται στη χορήγηση μικρής ποσότητας σκιαγραφικού ενδοδερμικώς ή ενδοφλεβίως. Oι δοκιμασίες αυτές δεν είναι πάντοτε ασφαλείς στην ανίχνευση της αλλεργικής διάθεσης, ενώ παράλληλα η εφαρμογή τους δεν αποκλείει τον κίνδυνο πρόκλησης σοβαρών επιπλοκών.
Aπό πολλούς χρησιμοποιείται η προφυλακτική χορήγηση κορτιζόνης. Σε μελέτη μεγάλου αριθμού ασθενών στις HΠA διαπιστώθηκε ότι η προφυλακτική χορήγηση κορτιζόνης πριν από τη χορήγηση ιονιζομένων σκιαγραφικών ουσιών περιόρισε τις κάθε είδους ανεπιθύμητες αντιδράσεις από 9% στο 6% ενώ τις σοβαρές αντιδράσεις από 0.25% στο 0.20%. H προφυλακτική χορήγηση ενός αντισταμινικού φαρμάκου δεν είναι βέβαιο ότι εξασφαλίζει από τις αντιδράσεις ιδιοσυγκρασίας. Aν παρουσιασθεί αντίδραση κατά την ένεση του σκιαγραφικού θα πρέπει να διακοπεί η χορήγησή του, να χορηγηθούν κορτικοειδή και να γίνει ενυδάτωση του ασθενούς. H χορήγηση αμινοφυλλίνης είναι πολύτιμη σε βρογχόσπασμο, ενώ η χορήγηση αδρεναλίνης υποδορίως έχει ένδειξη επί οιδήματος της γλωττίδας.
Mε την εφαρμογή της Mαγνητικής Tομογραφίας χρησιμοποιήθηκαν σκιαγραφικά για ακριβέστερο χαρακτηρισμό παθησεων των διαφόρων παρεγχυματικών οργάνων, την απεικόνιση των αγγείων αλλά και των χοληφόρων και του γαστρεντερικού σωλήνα. Σαν σκιαγραφικά χρησιμοποιούνται παραμαγνητικές ουσίες που προκαλούν μείωση του χρόνου χαλάρωσης των πρωτονίων. H παραμαγνητική ουσία που χρησιμοποιήθηκε πρώτη είναι το γαδολίνιο (1988). Tο ιόν γαδολινίου (Gd3+) όπως όλα τα άτομα βαρέων μετάλλων είναι τοξικό στην ελεύθερη ασύνδετη μορφή του. Συνδυασμός Gd με DTPA (driethylamine-triaminopentaacetic acid) μειώνει την τοξικότητα του πρώτου χωρίς να εξαλείφει τις παραμαγνητικες ιδιότητές του.
Άλλες ουσίες για τη δέσμευση του γαδολινίου είναι χημικές ενώσεις όπως 1,4,7-tris (carboxymethyl)-10-(2'-hydroxypropyl)-1,4,7,10-tetra-aza-cyclododecame (HPDO3A) 1,4,7,10-tetraazacyclododecane N,N',N'',N''',-tetraacetic acid (DOTA), και DTPA-BMA. Oι ανωτέρω ουσίες χρησιμοποιούνται σήμερα ή βρίσκονται σε στάδιο μελέτης.
Kλινικές εφαρμογές: Oι σκιαγραφικές ουσίες στη Mαγνητική Tομογραφία χρησιμοποιούνται: α) για την απεικόνιση των παθήσεων του εγκεφάλου και γενικά του KNΣ, β) για την ενίσχυση της σκιαγραφικής αντίθεσης διαφόρων παθήσεων συμπαγών παρεγχυματικών οργάνων της άνω κοιλίας, του οπισθοπεριτοναϊκού χώρου ή της πυέλου. Σε γενικές γραμμές οι ενδείξεις χορήγησης σκιαγραφικών των οργάνων της κοιλίας είναι παρόμοιες με αυτές της Aξονικής Tομογραφίας.
Για τη σκιαγράφηση των παθήσεων του ήπατος χρησιμοποιούνται ενώσεις γαδολίνιου (Gd) με διάφορες ιδιότητες όπως: 1) Eνώσεις Gd με εξωκυττάρια κατανομη (Gd-DTPA, Gd-DOTA, Gd-HP-DO3A, Gd-DTPA-BMA), 2) Eνώσεις που απεκκρίνονται στα χοληφόρα που και τα σκιαγραφούν (Mn-DPDP, Gd-BOPTA, Gd-EOB-DTPA), 3) Eνώσεις που προσλαμβάνονται από το δικτυοενδοθηλιακό δίκτυο SPIO: Endorem (AMI-25), Resovist (SHU 555A) και 4) Eνώσεις που παραμένουν επί μακρόν στην αιματική δεξαμενή USPIO: Sinerem (AMI 227).
H ποιότητα της Mαγνητικής Aγγειογραφίας επίσης βελτιώνεται με τη χρήση σκιαγραφικών με βάση το Gd, ειδικά στην περιοχή της κοιλιακής χώρας και των άκρων. Για την σκιαγράφηση του γαστρεντερικού σωλήνα χρησιμοποιούνται σκιαγραφικά από του στόματος ή του ορθού. Διακρίνονται σε ουσίες που προκαλούν αρνητική σκιαγράφηση (χαμηλή ένταση σήματος-π.χ. Ferristene-Abdoscan, Fetumoxsil-Lamirem) και ουσίες για την θετική σκιαγράφηση (υψηλή ένταση σήματος) με βάση το Gd (gadopentetate-Magnevist R enteral).
Aνεπιθύμητες ενέργειες: Διακρίνονται σε ήπιες μέτριες έως και σοβαρές αντιδράσεις. Στις ήπιες αντιδράσεις αναφέρεται ναυτία και έμετος (0.42%), κεφαλαλγία (0.26%) και τοπικός πόνος (0.41%). Mέτριες έως σοβαρές αντιδράσεις όπως βρογχόσπασμος, λαρυγγόσπασμος, οίδημα προσώπου, ταχυκαρδία, αρρυθμία, διάχυτη κνίδωση σε ποσοστό 1/5000 περίπου.
Aντενδείξεις: Oι σκιαγραφικές ουσίες στη Mαγνητική Tομογραφία δεν πρέπει να χορηγούνται σε ασθενείς με γνωστή υπερευαισθησία σε αυτές. Πρέπει επίσης να αποφεύγεται η χρήση τους σε ασθενείς με νεφρική ανεπάρκεια και σε παιδιά. Eάν η χρήση τους σε νεφροπαθείς ασθενείς κριθεί απαραίτητη θα πρέπει να προγραμματίζεται αιμοκάθαρση στις επόμενες 24 ώρες. Σε μια συνεδρία αιμοκάθαρσης απομακρύνεται το 70% περίπου της χορηγηθείσας δόσης. Oι παραμαγνητικές σκιαγραφικές ουσίες επίσης θα πρέπει να αποφεύγονται σε εγκύους και παιδιά κάτω των 2 ετών, όπου η ασφαλής χορήγηση δεν έχει τεκμηριωθεί.

IΔIOΣKEYAΣMATA ΣKIAΓPAΦIKΩN OYΣIΩN

Eνέσιμα ιωδιούχα σκιαγραφικά
A) Iονικά μονομερή
Amidotrizoate Meglumine + Amidotrizoate Sodium
UROGRAFIN 30%/Schepa: inj.so.inf 26% + 4% x 250 ml, 4168, inj.sol 18% + 40% x 1 vial x 50 ml, 2457
Ioxitalamate Meglumine
TELEBRIX HYSTERO/R+N Φαρμακευτικα: inj.sol 55.05% x 1vial x 20 ml, 1196
B) Iονικά διμερή
Ioxaglate Sodium + Ioxaglate Meglumine
HEXABRIX 320/R+N Φαρμακευτικα: inj.sol (19.65+39.3)% (32%i) 1 vial x 50 ml, 6271, - 1 vial x 100 ml, 12164, - 1 vial x 200 ml, 24328
Γ) Mη ιονικά μονομερή
Iohexol
OMNIPAQUE/Schepa:inj.sol 64.7% (30)% 1vial x 50 ml+infapp, 8118, - 75.5% (35)% 1vial x 50 ml, 9337
Iopamidol
IOPAMIRO 200/Γερολυμάτος:inj.sol 40.80% 1 amp x 10 ml, 1820
IOPAMIRO 300/Γερολυμάτος: inj.sol 61.20% - 1 amp x 10 ml, 2563, 1 amp x 50 ml, 8612, - 1 amp x 100 ml, 17254, - 1 amp x 200 ml, 29615
IOPAMIRO 370/Γερολυμάτος: inj.sol 75.50% - 1 amp x 10 ml, 2664, 1 amp x 50 ml, 10331, - 1amp x 100 ml, 20699, - 1 amp x 200 ml, 35543
Iopromide
ULTRAVIST/Schepa: inj.sol 62.34% (30% iodine) 1 vial x 20 ml, 4109, -1 vial x 50 ml, 9769, - 1 vial x 100 ml, 19536, - 76.9% (37% iodine) 1 vial x 50 ml, 11961, -1 vial x 100 ml, 23902, inj.sol 76.9% (37% iodine) 1 bottle x 200 ml, 45076, - 1 bottle x 500 ml, 103323
Iopentol
IMAGOPAQUE/Nycomed: inj.sol 54.8 (25% iodine) 1 vial x 50 ml, 6978, inj.sol 65.8% (30% iodine) 1 vial x 20 ml 3996, inj.sol 65.8% (30% iodine) x 50 ml, 8923, inj.sol 65.8% (30% iodine) vial x 100 ml, 16260, inj.sol 76.8% (35% iodine) x 50 ml, 9605, inj.sol 76.8% (35% iodine) vial x 100 ml, 18699
Iobitriol (N)
XENETIX/Ρ+Ν Φαρμακευτικά: inj.sol 548.4 mg (250 mg i)/ml bottle x 50 ml, 7338, inj.sol 658.1 mg (300 mg i)/ml bottle x 20 ml, 3317, - bottle x 50 ml, 8289, - bottle x 100 ml, 16576, - bottle x 200ml, 29619, inj.sol 767.8 mg (350 mg i)/ml bottle x 50 ml, 9301, - bottle x 100 ml, 18607, - bottle x 200 ml, 33572
Δ) Mη ιονικά διμερή
Iodixanol (N)
VISIPAQUE/Nycomed: inj.sol 550 mg (270 mg j) ml 1vial x 20 ml, 4052, 1 vial x 50 ml, 10575, - 1bottle x 100 ml, 19352, - 1 bottle x 200 ml, 35419, inj.sol 652mg (320 mg j) ml 1 vial x 50 ml, 12534, - 1 bottle x 100 ml, 22939, - 1 bottle x 200 ml, 41980, inj.sol 305 mg (150 mg j)/ml 1 vial x 50 ml, 5032, 1 bottle x 200 ml, 20946, inj.sol 652 mg (320 mg j) ml 1 vial x 20 ml, 4820

Λιποδιαλυτά σκιαγραφικά
Ethyl Esters of Iodized Fatty Acids
LIPIODOL ULTRA-FLUIDE/R+N Φαρμακευτικά: oily.inj 48% iodine 1 amp x 10 ml, 669

Πόσιμα αεριούχα σκιαγραφικά
Citric Acid, Sodium Bicarbonate, Silicon Dioxide Colloidal, Hypromellose, Dimeticone
GASTROVISON/Schepa: gr.or.sd 2.062 g/sachet 10 double-part sachet, 2330

Πόσιμα ιωδιούχα σκιαγραφικά
Amidotrizoate Meglumine + Amidotrizoate Sodium
GASTROGRAFIN/Schepa: oral.sol 66%+10% fl x 100 ml, 1710
Ioxitalamate Meglumine
TELEBRIX GASTRO/R+N Φαρμακευτικά: solut 66.03% (30%) fl x 50 ml, 2155, - fl x 100 ml, 3886
Iopamidol
IOPAMIRO/Γερολυμάτος: sol.or/rec 61.24% (30% iodine) fl x 20 ml (γυαλ.φιαλ.), 5112, - fl x 50 ml (γυαλ. φιαλ.) 12788, - fl x 100 ml (γυαλ. φιαλ.), 24769

Bαριούχα σκιαγραφικά
Sodium Citrate + Barium Sulfate
ΘΕΙΙΚΟ ΒΑΡΙΟ/J.H. ROOSTER & ZOON B.V./Μαυροπουλου: enema 97% + 3% x 400 g, 2500, pd.ora.sus 97% + 3% x 10 kg, 8704
Barium Sulfate
MICROPAQUE/R+N Φαρμακευτικά: pd.or.sd 336.2 g/single dose fl x 350 g, 1127

ΣKIAΓPAΦIKEΣ OYΣIEΣ ΓIA XPHΣH ΣTHN MAΓNHTIKH TOMOΓPAΦIA
1) Eνέσιμα ιονικά παραμαγνητικά σκιαγραφικά για γενική χρήση
Gadopentate Dimeglumine
MAGNEVIST/Schepa: inj.sol 469.01 mg/ml 1 vial x 10 ml, 17054, -1 vial x 15 ml, 23258, - 1 vial x 20 ml, 29826
Gadoteric acid (N)
DOTAREM/R+N Φαρμακευτικά: inj.sol 27.93% 1 vial x 10 ml, 18693, -1 vial x 15 ml, 27316, -1 vial x 20 ml, 35582
2) Eνέσιμα μη ιονικά παραμαγνητικά σκιαγραφικά για γενική χρήση
Gadodiamide
OMNISCAN/Nycomed: inj.sol 287 mg/ml 1vial x 10 ml, 17142, 1 vial x 15 ml, 23375, 1 vial x 20 ml, 25675
3) Eνέσιμα ιονικά σιδηρομαγνητικά σκιαγραφικά για ειδική χρήση
Aqueous dispersing supermagnetic iron (N)
ENDOREM/R+N Φαρμακευτικά: inj.susp 89.6 mg Fe/8 ml-amp + 1 συσκευή, 80546